In januari 2004 heeft ‘de Wetelaar’ haar officiële Dalton predicaat gekregen. Dalton is een vorm van onderwijs, die gebaseerd is op de ideeën van de Amerikaanse onderwijzeres Helen Parkhurst (1887-1973). Zij wilde dat kinderen zich zo goed mogelijk konden ontwikkelen en ze die kans geven waar ze recht op hadden. Haar ideeën werden o.a. vorm gegeven in het plaatsje Dalton. Vandaar de naam: Dalton onderwijs.
De zes uitgangspunten van Daltononderwijs zijn:
1. Verantwoordelijkheid/vrijheid
2. Zelfstandigheid
3. Samenwerken
4. Effectiviteit- doelmatigheid
5. Reflectie
6. Borging
Verantwoordelijkheid/vrijheid
Vrijheid is een voorwaarde voor de ontplooiing van de persoonlijkheid van de mens. Vrijheidsbeleving moet samengaan met een verantwoordelijkheidsgevoel voor het eigen functioneren. De beperking van de vrijheid ligt enerzijds in de opdracht, de afgesproken taak en anderzijds in het dragen van verantwoordelijkheid die het kind krijgt toebedeeld. Een leerling is vrij om te kiezen in welke volgorde opgedragen taken worden uitgevoerd, vrij om zelf zijn hulpbronnen te kiezen, vrij om te beslissen of hij alleen of samen met anderen zal werken.
Dit klinkt gezellig en we vinden een goede sfeer natuurlijk belangrijk, maar er moet wel gewerkt worden. De taak moet wel af! We begeleiden de kinderen in het leren omgaan met (keuze)vrijheid en de daarbij horende verantwoordelijkheid.
Zelfstandigheid
Kinderen willen actief, zelfontdekkend bezig zijn. De Daltonschool geeft ze daarvoor de ruimte. Zelfstandigheid houdt zelfwerkzaamheid in. Zelf actief problemen oplossen leert kinderen zelfstandig nadenken en beter begrijpen. Hoe zelfstandiger een kind wordt, des te gemakkelijker zal het leren doordachte keuzes te maken. Op de zelfstandigheid van het kind wordt vooral een beroep gedaan binnen het zelfstandig werken; in de praktijk betekent dit, dat het kind na het instructiemoment, zelfstandig aan het werk kan met zijn taak. De taak van elk kind staat vermeld op de taakkaart en kan een dag- of weektaak omvatten.
Als het kind klaar is met deze taken, kan het overgaan op het keuzewerk.
Het keuzewerk gebeurt in en buiten de groep. Door de hele school zijn werkplekken gemaakt. Deze werkplekken worden ook tijdens het reguliere taakwerk gebruikt, bijv. als kinderen willen samenwerken en daarbij anderen niet willen storen, of niet gestoord willen worden.
Samenwerken
In het dagelijks leven moet een mens samenwerken met allerlei mensen die hij of zij niet altijd zelf heeft kunnen kiezen. Daarom is het van belang het samenwerken al jong aan te leren en op school te oefenen. Samenwerken is niet alles van elkaar overschrijven, maar samen oplossingen zoeken.
Meestal vindt het samenwerken van kinderen plaats binnen de groep, maar soms ook groepsoverstijgend zoals bijv. met een onderdeel van Estafette, een voortgezet leesprogramma. Hierbij leest een leerling uit een hogere groep samen met een leerling uit groep 4 of 5.
Reflectie
De weektaak en het planbord worden als middel tot reflectie ingezet. Een andere mogelijkheid is het voeren van reflectiegesprekken in de klas. Het voeren van reflectiegesprekken wordt ontwikkeld.
Borging
De afspraken die wij met elkaar maken, komen regelmatig terug. Wat is belangrijk, is het nog zo als wij afgesproken hebben? Dit gebeurt op teamniveau en op klassenniveau. Hiervoor hebben wij regelmatig gesprekken met groepen, individuele leerlingen, team en leerkrachten onderling. Daltonscholen borgen hun kernwaarden door middel van een planmatige zelfevaluatie en visitatie. De Nederlandse Dalton Vereniging geeft licenties en certificaten af aan instituten, scholen en personen als zij er blijk van geven de kernwaarden op goede wijze in de praktijk vorm en inhoud te hebben gegeven.
Veel informatie is ook te vinden op www.dalton.nl
